Podróżowanie i odkrywanie nowych zakątków świata obecnie jest także możliwe w przypadku osób niepełnosprawnych. To, co kilka czy kilkanaście lat temu wydawało się mrzonką, współcześnie jest normalnością. Osoby z różnymi niepełnosprawnościami mogą skorzystać z pomocy linii lotniczych i wykwalifikowanego personelu, dzięki czemu świat stoi także przed nimi otworem. Jeśli planujecie podróż z osobą niepełnosprawną lub też sami wymagacie pomocy to koniecznie zapoznajcie się z naszym najnowszym wpisem, w którym to zawarliśmy najważniejsze informacje na ten temat.
Czy osoba niepełnosprawna może latać samodzielnie?
Osoby niepełnosprawne, aby mogły podróżować bez asysty muszą sprostać określonym wymaganiom, czyli bez pomocy innych móc samodzielnie skorzystać z toalety i zapiąć pasy bezpieczeństwa, założyć sobie maskę tlenową czy też spożywać posiłek i brać lekarstwa. Gdyby tak nie było, to w trakcie podróży lotniczej jest wymaga obecność osoby, która pomoże i zaopiekuje się chorym, taki opiekun osoby niepełnosprawnej (asystent) musi mieć przynajmniej 16 lat.
Przygotowania przed podróżą osób niepełnosprawnych
Gdy wykupujemy bilet dla osoby o ograniczonej sprawności koniecznie musimy poinformować linię lotniczą o zakresie niepełnosprawności oraz warto sprecyzować, jakiej pomocy będziemy oczekiwać. Jeśli przy rezerwacji biletu zapomnieliśmy powiadomić o tym fakcie, to warto zrobić to najpóźniej 48 godzin przed odlotem. Aby uzyskać pomoc nie musimy mieć ze sobą zaświadczenia lekarskiego, jednakże jeśli w naszym bagażu podręcznym znajdują się leki lub sprzęt medyczny to obsługa lotniska będzie chciała zobaczyć recepty czy też potwierdzenie od lekarza prowadzącego.
Osoby z ograniczeniami ruchowymi powinny nieco zredukować wielkość bagażu podręcznego, dzięki czemu łatwiej będzie się im z nim przemieszczać – gdy nie podróżują z asystentem.
Przeczytaj rownież: Bagaż podręczny – co można zabrać na pokład samolotu
Zachęcamy także, abyście przed podróżą przejrzeli plan lotniska oraz sprawdzili, jakie udogodnienia są dostępne – zazwyczaj terminale mają windy, większość obiektów ma także specjalnie wyposażone toalety dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych.
Poruszanie się osób niepełnosprawnych po lotnisku, wejście i wyjście do i z samolotu
Podróżujący z osobami niepełnosprawnymi powinni pojawić się na lotniku nieco wcześniej – jeśli np. poruszacie się o kulach czy też przy pomocy tzw. chodzika i wiecie, iż będziecie potrzebować więcej niż zazwyczaj czasu by dotrzeć na wyznaczone miejsce odpraw. Po przejściu przez kontrolę bezpieczeństwa, dostosowaną do poziomu niepełnosprawności danego pasażera, możecie bez problemu korzystać z różnych usług dostępnych na lotnisku.
Jeśli korzystacie z własnego wózka inwalidzkiego, to polecamy, abyście zostali w nim aż do momentu wejścia (wjechania) na pokład, a następnie upewnijcie się, że wózek został zapakowany do luku bagażowego. W momencie gdyby korzystanie z własnego wózka nie było możliwe, to na lotnisku możecie skorzystać z wózka udostępnionego przez port lotniczy, a wasz zostanie po prostu nadany jako bagaż. Czasem porty lotnicze przewożą osoby z ograniczeniami ruchowymi np. małymi meleksami – pojazdami elektrycznymi pomiędzy terminalami.
Warto wiedzieć, iż osoby niepełnosprawne mogą przewozić ze sobą maksymalnie dwa urządzenia do poruszania się, jedyny warunek to konieczność powiadomienia przewoźnika wystarczająco wcześniej (przynajmniej 48 godzin przed odlotem). Przy wózku elektrycznym powinna zostać umieszczona informacja na temat sposobu jego zasilania oraz o rodzaju używanych baterii.
W jaki sposób osoba na wózku inwalidzkim czy też na noszach zostanie przetransportowana do samolotu?
W trakcie wchodzenia czy też schodzenia do samolotu osobie niepełnosprawnej powinien towarzyszyć właściwie przeszkolony personel.
Zgodnie z obowiązującymi procedurami osoby niepełnosprawne i te z ograniczoną sprawnością ruchową mają pierwszeństwo wejścia na pokład i opuszczają go jako ostatnie. Do samolotu można wchodzić przez specjalnie do tego przystosowany rękaw – nie wszystkie lotniska korzystają z takiej możliwości, wtedy podróżni zostaną przetransportowani specjalną windą lub na odpowiednio do tego przystosowanym krześle.
Asysta personelu dotyczy także lotów z przesiadką, wtedy też przewożąca linia lotnicza jest zobowiązana do tego, aby towarzyszyć osobie niepełnosprawnej również w momencie przemieszczania się do kolejnego samolotu.
Jakie miejsce w samolocie może zająć osoba niepełnosprawna?
Tak jak wcześniej wspominaliśmy, osoby niepełnosprawne mają pierwszeństwo w przypadku wejścia na pokład. W samolotach, które mają więcej niż 100 miejsc, mamy gwarancję przestrzeni w kabinie dla wózka inwalidzkiego. Wózek inwalidzki nie będzie wliczony do limitu bagażu podręcznego.
Jeśli samolot ma więcej niż jedno przejście to powinna się w nim znajdować także toaleta przystosowana do potrzeb osób niepełnosprawnych.
Informacja na temat ograniczeń ruchowych podana w trakcie rezerwacji pozwoli przewoźnikowi na dokonanie rezerwacji odpowiedniego miejsca dla osoby niepełnosprawnej na pokładzie samolotu, np. przy przejściu, dzięki czemu bez większych trudności będzie ona mogła łatwo przechodzić z wózka inwalidzkiego na siedzenie i na odwrót. Jest to o tyle istotne, bowiem miejsce w przejściu pozwala na łatwe dotarcie do toalety.
Kto może liczyć na pomocą na lotnisku i w trakcie lotu oraz w jakiej postaci?
Warto wiedzieć, iż z pomocy na lotnisku, w trakcie odprawy czy też podczas wsiadania i wysiadania do samolotu mogą skorzystać nie tylko osoby trwale niepełnosprawne, ale także te, które mają problemy z poruszaniem się ze względu na wiek czy jakiś uraz. Nie musicie się obawiać, iż za asystę dostaniecie dodatkowy rachunek – nic z tych rzeczy, jest ona bezpłatna.
Zakres pomocy reguluje załącznik nr 1 do rozporządzenia UE nr 1107/2006 z dnia 5 lipca 2006, w którym to szczegółowo opisano, kiedy można liczyć na pomoc, a zatem:
• przy przemieszczeniu się z wyznaczonego punktu do stanowiska odprawy,
• przy dokonaniu odprawy i nadaniu bagażu,
• przy przemieszczeniu się ze stanowiska odprawy do samolotu wraz z wypełnieniem procedury emigracyjnej, celnej i bezpieczeństwa,
• przy wejściu na pokład samolotu (wykorzystanie udostępnionych wind, wózków inwalidzkich) lub innej potrzebnej pomocy, w zależności od okoliczności,
• przy przemieszczeniu się od drzwi samolotu do swojego miejsca,
• przy przechowaniu i pobraniu bagażu w samolocie,
• przy przemieszczeniu się ze swojego miejsca do drzwi samolotu,
• przy zejściu z pokładu samolotu przy wykorzystaniu udostępnionych wind, wózków inwalidzkich lub innej potrzebnej pomocy, w zależności od okoliczności,
• przy przemieszczeniu się z samolotu do hali bagażowej i przy odbiorze bagażu wraz z dopełnieniem procedury imigracyjnej, celnej i bezpieczeństwa,
• przy przemieszczeniu się z hali bagażowej do wyznaczonego punktu,
• przy lotach tranzytowych,
• pomocy przy przemieszczaniu się do toalet, jeżeli jest to konieczne.
Co powinna zrobić osoba niepełnosprawna po wylądowaniu?
Gdy już jesteście na docelowym lotnisku koniecznie upewnijcie się, czy wasz sprzęt potrzebny do przemieszczania się dotarł na miejsce i jest nieuszkodzony. W razie uszkodzeń port lotniczy jest zobowiązany do udostępnienia sprzętu zastępczego.
Na lotnisku możecie liczyć także na pomoc przy przemieszczaniu się do hali bagażowej, przy odbiorze bagażu (odbiór z taśmy) oraz przy innych procedurach, jeśli to konieczne.
Personel lotniska powinien też pomóc osobie niepełnosprawnej w dotarciu do punktu, w którym można skorzystać z taksówki, autobusu czy pociągu, aby dalej kontynuować swoją podróż.
Czy osoby niewidome mogą latać z psem przewodnikiem?
Jeśli na co dzień towarzyszy wam pies przewodnik to także w trakcie podróży lotniczej osoby niewidzące i słabo widzące mogą skorzystać z jego pomocy. Wymagane jest jednakże posiadanie dokumentu potwierdzającego status psa przewodnika oraz musimy mieć ze sobą kaganiec i uprzęż. Ponadto, zwierzak musi posiadać odpowiednie poświadczenia weterynaryjne. Pies przewodnik jest wyjątkiem, czyli nie obowiązują go inne normy dotyczące przewożenia zwierząt domowych. Nasz przyjaciel może podróżować leżąc na podłodze lub siedząc na kolanach właściciela, ważne aby nie zastawiał przejść awaryjnych.
Pomoc medyczna na pokładzie samolotu
W awaryjnej sytuacji (chwilowa niedyspozycja, nagła choroba) na pokładzie samolotu podróżni mają zagwarantowaną pomoc medyczną. Jej jakość i zakres zależy od przewoźnika, jednakże zazwyczaj członkowie załogi są przeszkoleni w kwestii udzielenia pierwszej pomocy.
Samoloty o dalekim zasięgu wyposażone są w sprzęt medyczny do użytku lekarza lub wykwalifikowane w udzielaniu pierwszej pomocy osoby, a także w apteczki.
Kiedy osoba niepełnosprawna nie może podróżować samolotem?
Pamiętajmy, iż w przypadku gdyby osoba niepełnosprawna nie była w stanie sama o siebie zadbać linie lotnicze mogą nie wyrazić zgody na podróż, a lot będzie możliwy wyłącznie wraz z osobą towarzyszącą, która będzie posiadała odpowiednie kompetencje do opieki i udzielania pomocy medycznej. Dodatkowo linie lotnicze wymagają, aby osoba towarzysząca odpowiedzialna za osobę niepełnosprawną była w pobliżu, także wtedy, gdy podróżuje ona na noszach lub w inkubatorze.
Kwestia ta jest ważna w przypadku osób, które nie poruszają się samodzielnie, na przykład nie są w stanie we własnym zakresie przemieścić się z wózka inwalidzkiego na siedzenie lub też mają ostre upośledzenie wzorku, słuchu, upośledzenie umysłowe, przez co jest znacznie utrudnione prawidłowe reagowanie na instrukcje załogi.
Podróż lotnicza osoby na noszach
Wybrane linie, zwłaszcza międzynarodowe mają także możliwość przewozu osób niepełnoprawnych na noszach, jednak pod nadzorem medycznym. Wtedy też musimy uiścić opłatę za 6-9 miejsc siedzących. Pamiętajmy również, iż do odbycia takiego lotu wymagana jest zgoda lekarza.
Jak przewozimy w samolocie sprzęt medyczny osób niepełnosprawnych?
Zgodnie z przepisami bezpieczeństwa na pokładzie samolotu może być przewożony wózek inwalidzki czy też inny rodzaj sprzętu wspomagającego poruszanie się osoby niepełnosprawnej. W przypadku lekkich wózków inwalidzkich, lasek lub innego drobnego sprzętu może być on przechowywany w kabinie pasażerskiej.
Sprzęt wspomagający przemieszczania się osób niepełnosprawnych ma również pierwszeństwo przy wyładunku bagaży. Obsługa lotniska stara się jak najszybciej i jak najbliżej wyjścia z samolotu oddać go pasażerowi, aby ten mógł dalej swobodnie poruszać się. Większe wózki są umieszczane w luku bagażowym.
Jak widzimy, podróż osoby niepełnosprawnej wcale nie musi być bardzo kłopotliwa, wystarczy wcześniej poinformować linie lotnicze i poprosić o pomoc.