Podróże kulinarne – odkrywanie smaków całego świata, warsztaty kulinarne to ciekawa opcja na udany i smaczny urlop! Od paru lat obserwujemy znaczny wzrost zainteresowania tematyką kulinarną – telewizyjne programy poświęcone gotowaniu cieszą się niezmienną popularnością, a na półkach w księgarniach możemy znaleźć liczne przewodniki i poradniki poświęcone temu zagadnieniu. Nie mówiąc już o tym, iż praktycznie każdy z nas publikuje zdjęcia kulinarne na portalach społecznościowych, prezentujące apetyczne potrawy. Jeżeli do tego jeszcze dodamy niezliczone ilości blogów kulinarnych, które co miesiąc odwiedzają miliony czytelników, to wyraźnie widać, że tematy kulinarne wręcz zawładnęły naszym życiem w wielu obszarach.
No dobrze, ale dlaczego my o tym właściwie mówimy? A to dlatego, że tematyka kulinarna jest coraz częściej także motywem przewodnim wyjazdów turystycznych. Turystyka w poszukiwaniu i odkrywaniu kuchnii świata, bo o niej mowa, jest niezwykłym sposobem na poznawanie regionalnych smaków, w trakcie odwiedzania krajów czy regionów słynących z wieloletniej tradycji dobrej kuchni. Przy okazji warto wspomnieć, iż niewiele osób wie, że także nasz kraj obfituje w takie kulinarnie ciekawe miejsca.
Dlatego też jeśli zamiast podziwiać zabytki architektury bardziej interesuje Was lokalna kuchnia, chcecie degustować regionalne smaki i poznawać tajniki przyrządzania miejscowych potraw to warto zainteresować się tym nowym trendem. W naszym artykule zaprezentujemy ciekawe regiony w Polsce i na świecie, gdzie można wziąć udział w warsztatach kulinarnych czy wycieczkach trasami lokalnych przysmaków.
Zapraszamy Was do odbycia takiej wyprawy, bo jak głosi przysłowie – przez żołądek do serca!
Turystyka kulinarna – na czym polega?
Jak stwierdziła Lucy M.Long, twórczyni pojęcia turystyki kulinarnej:
Jedzenie jest oknem na świat i zwierciadłem, w którym się przeglądamy
i faktycznie trudno się z tym nie zgodzić, gdyż możemy odkrywać dany region właśnie przez pryzmat lokalnych, wyjątkowych rarytasów.
Turystyka kulinarna jest zatem szczególnym typem podróżowania, którego nadrzędnym celem jest poszerzenie swojej wiedzy na temat danej kuchni. Dla turystów kulinarnych (tzw. foodies) najważniejsze są smakowe doznania i poszerzenie wiedzy gastronomicznej, a kulinaria stanowią cel sam w sobie.
Jeśli zaliczacie się do tej grupy, to w ramach wyjazdu kulinarnego możecie wziąć udział w festiwalach z regionalnym jedzeniem, targach żywności czy też odwiedzić muzea tematyczne (tj. w Polsce: np. Muzeum Oscypka w Zakopanem, Żywe Muzeum Piernika w Toruniu, Rogalowe Muzeum Poznania, Muzeum Chleba w Radzionkowie, muzea piwne: Browar w Żywcu i Tychach – w związku z przebudową obiekt jest czasowo niedostępny dla zwiedzających oraz w Europie: Muzeum Śliwowicy w Pradze, Muzeum Sera w Amsterdamie, Muzeum Czekolady w Kolonii, Muzeum Makaronu we włoskiej prowincji Parma, Muzeum Pomidora czy Muzeum Szynki, Muzeum Oliwy w chorwackiej Puli.
Zwiedzając wybrane muzea kulinarne możecie nie tylko degustować świeżo przygotowane produkty, ale także podpatrzeć jak są one wytwarzane, poznać cały proces tworzenia. Zarówno duże zakłady, browary, jak i mniejsze, rodzinne manufaktury coraz częściej otwierają się na przyjmowanie grup turystycznych, dzięki czemu możemy zobaczyć ich pracę, niejako „od kuchni”.
Gdzie szukać ofert na kulinarny wyjazd?
W przypadku kulinarnego urlopu na piedestale stoi oczywiście kuchnia, a zatem będziecie na własną rękę lub też z przewodnikiem odwiedzać lokalne restauracje, winiarnie, możecie brać również udział w pokazach gotowania albo też – to co dla wielu osób jest najważniejsze – samemu przygotowywać lokalne potrawy pod okiem miejscowych mistrzów kuchni. Na zakończenie pokazu czy warsztatów możecie mieć możliwość kupić poszczególne składniki, tak aby potem w domu przyrządzić podobny posiłek.
Jeśli planujecie swój kulinarny urlop i zastanawiacie się nad jego organizacją to macie do wyboru dwie możliwości. Pierwsza z nich, łatwiejsza, to skorzystanie z gotowej propozycji jednego z biur podróży.
W internecie z pewnością znajdziecie wiele takich ofert, np. biuro podróży Itaka zabierze Was np. do Budapesztu w trakcie trwającego Festiwalu Wina nad Balatonem czy do Włoch, abyście mogli nie tylko zobaczyć najważniejsze zabytki Wiecznego Miasta, ale także podróżować szlakiem wina, czyli podjedziecie do miejscowości Piglio, aby wziąć udział w Święcie Zbiorów Winogron oraz do Frascati, gdzie wytwarza się najlepsze białe wino.
Takich gotowych tras jest naprawdę sporo, oprócz standardowego zwiedzania najważniejszych zabytków, będziecie mogli wziąć udział w licznych degustacjach czy warsztatach.
Kulinarne podróże na własną rękę
Drugą możliwością jest zorganizowanie takiego wyjazdu na własną rękę. Wymaga to od Was włożenia większego wysiłku, bo musicie sami opracować trasę, znaleźć nocleg i zastanowić się nad środkiem transportu, ale na pewno satysfakcja będzie zdecydowanie większa.
Opracowując trasę zwiedzania warto oczywiście zajrzeć do internetu, gdzie znajdziecie pomocne wskazówki dotyczące interesujących lokali gastronomicznych czy też terminarz lokalnych festiwali kulinarnych. Koniecznie tak wybierzcie termin kulinarnego wypoczynku, aby móc uczestniczyć w takim lokalnym wydarzeniu.
Na trasie Waszego zwiedzania nie może zabraknąć miejsc, gdzie wytwarzane są regionalne specjały np.: gospodarstwa, w których wyrabia się sery, wędzarnie ryb i wędlin, winiarnie, browary i destylarnie (głównie whisky, koniaku i rumu), zakłady produkujące słodycze, palarnie kawy czy też miejsca fermentacji herbaty i kakao lub fabryki czekolady.
Niezwykle pomocne okażą się także przewodniki turystyczne, np. Pascala czy Marco Polo. W księgarniach możecie znaleźć liczne pozycje książkowe, przybliżające ulubione szlaki kulinarne: we Francji, we Włoszech, w Hiszpanii i Portugalii, na Półwyspie Bałkańskim, a także od niedawna – dalekie zakątki Azji, np. Tajlandia czy Wietnam, Chiny.
Jeśli wybieracie się do Rzymu to koniecznie sięgnijcie po książkę Andreasa Viestada „Obiad w Rzymie. Historia świata w jednym posiłku”, który w ciekawy sposób prezentuje ciekawostki o mieście, przeplatając je z anegdotkami kulinarnymi.
Kulinarne podróże po Europie – gdzie warto się wybrać?
Podróże kulinarne to inny wymiar podróżowania, bowiem gwarantują one nie tylko ucztę dla ducha, ale także dla podniebienia. Będąc we Włoszech grzechem byłoby nie spróbować tradycyjnej, neapolitańskiej pizzy, w Hiszpanii paelli, quiche lorraine we Francji czy gyrosu w Grecji.
Jeśli zależy Wam na poszukiwaniu nowych i wykwintnych smaków to koniecznie zdecydujcie się na wyprawę do jednego z poniższych, europejskich regionów, słynących z przepysznej, unikalnej kuchni.
Zaczynamy od Francji, bo to właśnie kuchnia francuska cieszy się opinią wykwintnej i wyszukanej.
We Francji możecie delektować się świeżymi rybami i owocami morza – w Bretanii czy Normandii. Będąc w Prowansji koniecznie należy skosztować trufli – departament Vaucluse. Prowansja kojarzy się przede wszystkim z lawendowymi polami, ale także najpiękniejszymi winnicami. Odwiedzając ten region z pewnością będziecie degustować wina na szlaku winnym w okolicach Bordeaux oraz możecie wziąć udział w święcie tego trunku – czyli Beaujolais Nouveau.
Chateaubriand, wołowina po burgundzku, ratatouille czy zupa bouillabaisse, nie mówiąc o ślimakach to przysmaki znane na całym świecie i chyba nikogo nie zdziwi fakt, iż nigdzie nie będą ona tak pysznie smakować jak właśnie we Francji.
Aromatyczne zioła, różnorodne makarony, rewelacyjna pizza i złocista oliwa z oliwek, na deser kremowe, domowo przygotowane lody (gelato) lub śmietankowa, rozpływająca się w ustach panna cotta lub tiramisu – tak w skrócie można opisać kuchnię włoską. No i oczywiście wino. Jedzenie jest jedną z największych przyjemności podczas podróżowania we Włoszech, najlepiej odzwierciedla ono kulturę i tradycję każdego regionu tego kraju.
Będąc we Włoszech możecie zobaczyć, w jaki sposób są produkowane poszczególne rodzaje sera oraz degustować pyszne lokalne wina.
Miłośników dobrej, domowej i zdrowej kuchni z pewnością nie rozczaruje podróż do Grecji. Kuchnia ta obfituje w warzywa oraz mięsa pieczone na grillu, posiłki są okraszone serem feta oraz oliwą z oliwek. Podczas wyprawy kulinarnej będziecie mogli spróbować mięsnych dań, tj. souvlaki, gyros, moussaka czy dolmades (grecki wariant gołąbków), a także nauczycie się je przygotowywać.
Kolebką znakomitej, przepysznej regionalnej kuchni jest Półwysp Iberyjski. Kuchnia hiszpańska wyróżnia się eksplozją kolorów, aromatów i śródziemnomorskich smaków. Każdy region może się pochwalić typowymi, regionalnymi daniami, np. północ – aromatyczne sosy i owoce morza.
Pireneje – potrawki z kurczaka (hiszp. chilindron), z dodatkiem duszonych warzyw: papryki, pomidorów i cebuli; Katalonia – wieloskładnikowe dania jednogarnkowe. W Hiszpanii możecie także spróbować dojrzewającej szynki iberyjskiej (jamón ibérico).
Mniej znanym kulinarnie, ale równie ciekawym, zakątkiem Europy jest Gruzja. Odwiedzając ten kraj, dowiecie się jak wytwarza się słynną gruzińską czaczę, zwiedzicie najstarszy region winiarski świata – Kachetię, nauczycie się, jak prawidłowo jeść gruzińskie pierogi chinkali oraz w jaki sposób należy piec pyszne chaczapuri.
Na krótki, kulinarny city break możecie się także wybrać do naszego zachodniego sąsiada. Wbrew pozorom niemiecka tradycja kulinarna to nie tylko curry wurst – gotowana biała kiełbasa z sosem curry jedzona z breclami – obwarzankami, Käsespätzle (kluski kładzione, serwowane z żółtym serem i szkloną cebulą lub sosami czy boczkiem), sznycle – kotlety wieprzowe czy też pieczona wieprzowina. Na uwagę zasługują także klasyczne, niemieckie Eintopfy, czyli pożywne jednogarnkowe zupy, gulasze i potrawki. Kuchnia niemiecka to także różnorodne wypieki, Niemcy są bowiem specjalistami w wypiekaniu chleba, który znajdziemy tam w – uwaga! – ponad 300 wersjach i odmianach.
Przeczytaj również: City break – co to jest i czy warto
Łasuchy z pewnością nie przejdą obojętnie obok niemieckich słodkości: są to m.in. pierniczki norymberskie, strudel z jabłkami, słodkie knedle czy słynny Schwarzwälder Kirschtorte – tort szwarcwaldzki.
Niemcy są także mistrzami w przygotowywaniu szparagów, dlatego będąc np. w Dolnej Saksonii koniecznie należy wziąć udział w warsztatach kulinarnych, w trakcie których nauczycie się, w jaki sposób należy je gotować i z jakimi sosami najlepiej smakują.
Szlaki wina i piwa
W ramach turystyki kulinarnej wyróżniamy także podróżowanie szlakami piwnymi i winnymi. Miejsca produkcji wina w Europie są bardzo chętnie odwiedzane przez turystów kulinarnych, zwłaszcza te we Francji czy Włoszech, ale także Hiszpanii. Najsłynniejsze francuskie regiony winiarskie to Akwitania, Burgundia, Alzacja czy Dolina Loary. Wizyta w tych okolicach jest idealną okazją, aby zobaczyć jak produkowane jest dany trunek, możemy poznać proces produkcji oraz porozmawiać z winiarzami, a także zaopatrzyć się w takie wino.
Niemcy i Czechy to państwa słynące z doskonałego złotego trunku z pianką, a zatem z pewnością w regionalnych browarach będziecie mieli okazję poznać proces fermentacji chmielu i produkcji piwa.
Przeczytaj również: Podróże szlakiem wina – entorystyka na urlopie
Europejskie święta kulinarne
Turyści kulinarni chętnie odwiedzają lokalne imprezy kulinarne. Wydarzeń tego typu nie brakuje na Starym Kontynencie, np. Slow Fish Festival w Genui (odbywa się co 2 lata), Festiwal Zupy Rybnej w Livorno, Festiwal Szynki w Bayonne we Francji, angielski Whistable Festival – czyli święto ostryg, Festiwal Mozzarelli w Opi, Gęsiej Wątróbki w Budapeszcie czy Festyn Moreli w Krems w Austrii.
Turystyka kulinarna w Polsce
Parafrazując Mikołaja Reja „A niechaj narodowie wżdy postronni znają, iż Polacy nie gęsi, iż swoją kuchnię mają”. Aby przeżyć smakowitą ucztę połączoną z warsztatami kulinarnymi nawet nie trzeba opuszczać granic naszego kraju, bowiem Polska może się również pochwalić unikalnymi smakami i bogatą tradycją regionalnych kuchni.
Polscy i zagraniczni turyści kulinarni mogą wziąć udział w licznych „festiwalach smaku” organizowanych w różnych miejscach w Polsce, np. Podkarpackie Święto Miodu, Pilzneński Festiwal Pierogów, Powidlaki (święto powideł śliwkowych) w Krzeszowie, Ogólnopolski Festiwal Kuchni Dworskiej w Baranowie Sandomierskim czy Ogólnopolski Festiwal Dobrego Smaku w Poznaniu.
Ponadto, w Polsce powstaje też coraz więcej gastronomicznych muzeów, w których zarówno dorośli, jak i dzieci znajdą coś dla siebie. W Toruniu turyści mogą odwiedzić Żywe Muzeum Piernika (gdzie można poznać historię korzennych wypieków, sami przygotowują taki wypiek), w Poznaniu znajduje się Muzeum Rogala Świętomarcińskiego, a w Krakowie Żywe Muzeum Obwarzanka – gdzie nauczycie się, jak piec obwarzanki. Zadowolenie starszych i młodszych uczestników takich warsztatów – gwarantowane!
Dla miłośników polskiej kuchni zostały opracowane specjalne szlaki kulinarne w Polsce, tak jak np. „Smaki Dolnego Śląska”, Szlak Opolski Byfyj, Kościerska kuchnia, Lubuski szlak wina i miodu.
Oczywiście podróżując do wybranego regionu warto zatrzymać się tam na kilka dni, aby lepiej poznać okolicę, mieszkańców, którzy chętnie podzielą się z Wami ciekawymi opowieściami i odkryją kuchenne arkany.
O czym należy pamiętać, wybierając się w kulinarną podróż?
Jeśli podróżujecie na własną rękę za granicę to musicie być świadomi, iż może się zdarzyć, iż nie w każdym lokalu obsługa będzie znać angielski lub inny z popularnych języków oraz menu nie będzie tłumaczone. Dlatego warto mieć ściągniętą na swój smartfon aplikację – translator.
Bądźcie otwarci na nowości, czasem lepiej zamówić na początek kilka mniejszych porcji zamiast jednego, solidnego dania głównego, gdyż w ten sposób możecie spróbować różnych lokalnych przysmaków.
Jeśli chcecie się poczuć jak lokalsi to obowiązkowym punktem kulinarnej podróży będzie miejscowy targ. Na miejscu szukajcie stoisk, na których sprzedaje się regionalne, sezonowe produkty, np. miód, sery, wyroby wędliniarskie, sezonowe owoce czy warzywa.
Podróże kulinarne dają niepowtarzalna okazję do poznawania danego regionu za pomocą tak ważnego zmysłu smaku oraz wzbogaca nas o nowe umiejętności – dzięki warsztatom kulinarnym będziecie mogli wyczarować w domowym zaciszu przepyszne potrawy z różnych zakątków.