Gdy wyjeżdżamy na wakacje, zwłaszcza do egzotycznego kraju, to pragniemy nie tylko odpocząć, nacieszyć oczy zachwycającymi krajobrazami czy też po prostu zdystansować się od trosk życia codziennego, lecz również zależy nam na poznaniu lokalnych tradycji i kultury. W tym celu udajemy się na wycieczki fakultatywne, w czasie których niejednokrotnie spotykamy się z różnymi zwierzętami – głaskanie tygrysa, przejażdżka na wielbłądzie czy słoniu, karmienie krokodyli to wspomnienia, które zostaną na zawsze w naszej pamięci, jednakże zazwyczaj nie zastanawiamy się nad warunkami, w jakich przetrzymywane są zwierzęta oraz nad ich kondycją. Pozornie niewinna rozrywka wiąże się bardzo często z ogromnym cierpieniem zwierząt, które są maszynkami do zarabiania pieniędzy dla tubylców.
Zooturystyka, bo o niej chcemy więcej opowiedzieć w naszym artykule, to dość kontrowersyjny temat, który ma sporą grupę zwolenników, jak również przeciwników. Co warto wiedzieć na jej temat i jak podróżować etycznie? Te zagadnienia postaramy się omówić w naszym wpisie.
Zooturystyka – na czym polega?
Zooturystyka widoczna jest na całym świecie. Parki wodne, delfinaria i fokaria z pokazami artystycznymi w wykonaniu tych zwierząt, ogrody zoologiczne, cyrki czy inne przedstawienia z udziałem zwierząt (np. papug, ptaków łownych) to miejsca, w których cała uwaga skupia się właśnie na odpowiednio wytresowanych stworzeniach. Turyści mają jedyną taką okazję pozowania do zdjęć z tygrysem, lwem, leniwcem czy słoniem, pływania z delfinami – możliwości jest naprawdę sporo. Popularność takich atrakcji wynika przede wszystkim z ogromnego zainteresowania wśród odwiedzających, którzy pragną pochwalić się na portalach społecznościowych nietypowymi zdjęciami, ale nie tylko gdyż od zawsze człowieka fascynowało to, co jest dzikie i nieznane. Nie zapominajmy także o dorożkach i osłach, które dziennie przewożą setki, jak nie tysiące osób.
Gdzie popularna jest zooturystyka?
Zooturystyka prawdziwe żniwa zbiera w krajach egzotycznych, zwłaszcza w Ameryce Południowej oraz Azji, gdzie w wielu miastach w tych regionach bez trudu można znaleźć osoby oferujące, chociażby zrobienie sobie zdjęcia z egzotycznym zwierzakiem czy przejażdżkę na grzbiecie słonia. Ale to nie wszystko, bowiem często padają także propozycje sprzedaży unikalnych gatunków żywych zwierząt, które zostały odłowione ze swojego naturalnego środowiska lub też rozmaitych akcesoriów (np. galanterii skórzanej) wykonanych z ich skóry, co może przysporzyć nam sporych kłopotów na lotnisku.
W mediach na całym świecie wielokrotnie zwracano uwagę na tragiczną sytuację osłów, przewożących turystów na naszej ulubionej wyspie Santorini. Po licznych publikacjach zdjęć obrazujących zjawisko – osły bardzo często przewoziły osoby otyłe, których waga znacznie przekraczała możliwości pociągowe tych zwierząt, w 2018 roku grecki rząd wprowadził maksymalną wagę, jaką mogą one przewozić, wynoszącą 50 kg lub jedną piątą wagi zwierzęcia. Jednakże przepis ten nie jest tak do końca respektowany, bowiem gdyby tubylcy mieli się do niego zastosować, straciliby większość chętnych. Stowarzyszenie PETA walczy nadal, aby całkowicie zaprzestać używania ich jako środka transportu dla turystów na tej przepięknej greckiej wyspie, tym bardziej, iż osoby mniej sprawne fizyczne, dzieci, mogą skorzystać z działającej kolejki linowej.
Zooturystyka w Polsce
Choć pozornie mogłoby się wydawać, iż zjawisko to nie dotyczy turystyki na terenie naszego kraju, to jednak warto zwrócić uwagę na dwa miejsca, gdzie zooturystyka jest niejako wizytówką danego miasta. Mamy na myśli krakowskie dorożki oraz powozy konne przewożące turystów w Zakopanem do Morskiego Oka. W przypadku obu atrakcji zdarzało się, iż przemęczone konie z wycieńczenia przewracały się.
Wypoczywajmy świadomie i stosujmy się do 9 porad stworzonych przez organizację Animals Australia.
1. Oglądajcie zwierzęta tam, gdzie ich miejsce – na wolności
Nie oznacza to, iż jesteśmy przeciwnikami wszystkich ogrodów zoologicznych, bowiem zarówno w Polsce, jak i na całym świecie znajdują się placówki, które pomagają zagrożonym gatunkom lub też zajmują się leczeniem i pielęgnowaniem chorych osobników, tak aby z czasem mogły powrócić na wolność. Jednak nie wszystkie ogrody zoologiczne mogą pochwalić się odpowiednimi warunkami i wysokimi standardami. Często zwierzęta są jedynie dobrze zarabiającymi, żywymi eksponatami w klatkach. W tym przypadku nie warto wspierać zooturystyki. Jeśli chcecie zobaczyć zwierzęta to warto zdecydować się na ich obserwację właśnie na wolności – w tym celu koniecznie sprawdźcie pobliskie parki narodowe, rezerwaty przyrody, które to umożliwiają.
2. Rower zamiast słonia.
Osoby szukające sensu swojego istnienia zazwyczaj wybierają się do egzotycznych krajów (np. Tajlandii), gdzie jedną z lokalnych atrakcji może być przejażdżka na tych niezwykle dostojnych i mądrych zwierzętach. Niestety, biorąc w nich udział przykładamy rękę do okrutnego ich traktowania. Niewiele osób zdaje sobie sprawę, iż jak możemy przeczytać w wielu polskich i zagranicznych artykułach na temat procesu tresury, która opiera się ona głównie na głodzeniu słonia i zadawaniu mu bólu. Tortury trwają z reguły kilka tygodniu i mają na celu “złamanie” charakteru słonia. Sprawa nie dotyczy jednak tylko słoni, gdyż także wspomnianych wcześniej koni, czy wielbłądów. Zachęcamy, abyście w miarę możliwości zdali się na siłę własnych nóg, bowiem spacer i zdobycie wybranej trasy da Wam więcej satysfakcji niż przejażdżka wozem konnym.
3. Nigdy nie należy płacić za fotki ze zwierzętami.
Praktyka płacenia za zdjęcia ze zwierzątkami jest dość powszechna, czasem tubylcy są na tyle bezczelni, iż kładą na szyję nieświadomym turystom np. węża czy jaszczurkę – sami doświadczyliśmy tego na placu Dżamaa al-Fina w Marakeszu, a potem kategorycznie żądają kilku lub kilkunastu dolarów za zdjęcie, mimo iż zdecydowanie wyraziliśmy swój sprzeciw. Dobrowolne zapłacenie za przytulanie malutkiego tygryska czy małpki będzie niestety gwarantem tego, że dane stworzenie w ten sposób będzie jeszcze długo zarabiać.
Doskonale zdajemy sobie sprawę, że czasem trudno jest się oprzeć pokusie zrobienia sobie takiej słodkiej fotki, jednak koniecznie należy sobie uzmysłowić, iż jeśli nie będziemy napędzać tego biznesu, to taka forma „usługi” w końcu zaniknie.
4. Rozsądnie kosztujcie lokalnych potraw.
W różnych regionach na świecie możecie degustować lokalne przysmaki, do czego zawsze zachęcamy, jednakże także w przypadku kuchni należy zastanowić się, czy chwila uwagi na portalach społecznościowych jest warta cierpienia zwierząt, które są głównym składnikiem wybranych dań. Niektóre potrawy (choćby foie gras, żywe homary, żywe ośmiornice, zupa z płetwy rekina czy pangolina) mało tego, że sporo kosztują to jeszcze przyczyniają się do degradacji środowiska naturalnego – np. z roku na rok liczba pangolin dramatycznie spada. Warto z rozwagą wybierać dania za każdym razem, gdy idziemy do restauracji, także poza wyjazdem.
5. Z wycieczek należy przywozić piękne zdjęcia, wspomnienia, a nie części zwierząt.
Temat ten szerzej omówiliśmy w naszym artykule poświęconym egzotycznym pamiątkom, teraz jedynie pragniemy przypomnieć, aby nie kupować produktów odzwierzęcych pochodzących od dzikich lub zagrożonych gatunków. Takimi pamiątkami są: kość słoniowa, żółwie skorupy, fragmenty rafy koralowej, krokodyla skóra, jaszczurki i węże zanurzone w alkoholu i wiele innych.
Przeczytaj również: Pamiątki z wakacji – czego nie można przewozić?
Decydując się na zakup takiego suweniru nie tylko narażacie się na poważne problemy na lotnisku, karę pieniężną i zabranie przedmiotu, lecz również pośrednio przykładacie rękę do zabijania zagrożonych gatunków, których potem nigdy nie uda się już nam odtworzyć.
6. W trakcie robienia zdjęć pamiętajcie o zachowaniu dystansu.
Każdy fotograf pragnie uchwycić ten wyjątkowy, idealny moment, w przypadku zwierząt może to być np. spokojne wyczekiwanie w ukryciu. Musicie jednak pamiętać, żadne zwierzę w swoim środowisku nie jest po to by być dla Was modelem. Pod żadnym pozorem nie należy wyciągać (jak to się niestety zdarzało) delfinów z wody, straszyć ptaków czy też ruszać i przemieszczać ich gniazd czy nor (do których potem mogą już nigdy nie wrócić). Uszanujmy je i zadbajmy o ich dobro. Wczujcie się w ich położenie – czy chcielibyście, aby ktoś obcy przestawiał Wasze rzeczy w domu i robił Wam zdjęcia z ukrycia?
7. Poczytajcie na temat kraju, do którego zamierzacie się udać.
Podstawowa zasada, dzięki której unikniecie wielu nieprzyjemnych niespodzianek i będziecie wiedzieć co warto zobaczyć, czego warto spróbować, a co najlepiej ominąć szerokim łukiem – by nie narazić siebie lub zwierząt na cierpienie.
8. Podziwiajcie kulturę i tradycje, ale nie wspierajcie okrutnych praktyk.
Gdy zwiedzacie odległe zakątki, jesteście zafascynowani tamtejszymi zwyczajami, bo faktycznie niektóre mogą być naprawdę ciekawe. Jeśli jednak bazują na bezsensownym okrucieństwie wobec zwierząt to nie warto brać w nich udziału. Tym bardziej, iż wiele takich zwyczajów jest specjalnie podtrzymywana ze względu na ogromne zainteresowanie turystów.
Walki kogutów i psów, przedstawienia z małpami, rodea, turystyczne połowy na zagrożone gatunki ryb i morskich ssaków, polowania – obecnie są jedynie atrakcją turystyczną, a nie kontynuacją tradycji.
9. Wycieczka do parku narodowego.
Parki narodowe i rezerwaty przyrody mają na celu zapewnienie ochrony zwierzętom, umożliwiają im egzystencję w naturalnym środowisku, dlatego jeśli marzycie o zobaczeniu egzotycznych gatunków to najlepiej udać się do takiego miejsca.
Mamy nadzieję, że nasz materiał uzmysłowił Wam, iż zwiedzanie warto tak zaplanować, aby nie wspierać złej sytuacji zwierząt.
Podróżujcie świadomie!
