Urlopy i wyjazdy są okazją do zakupu rozmaitych drobiazgów, pamiątek, które kupujemy z myślą o sobie oraz naszych najbliższych. Magnesy, kubki czy inne typowo wakacyjne gadżety nie stanowią problemu, gorzej gdy zapragniemy nabyć np. akcesoria skórzane z aligatora, antyki czy rzeźby z kości słoniowej. Jakich pamiątek nie wolno przywozić z różnych krajów świata do Polski? O tym możecie przeczytać w naszym materiale, zachęcamy do zapoznania się z nim, bo nieznajomość prawa nie będzie dla nas żadnym usprawiedliwieniem w momencie, gdy kontrola celna wykryje w naszym bagażu zakazany przedmiot.
Kontrola na lotnisku – nie warto ryzykować przewożąc zabronione towary!
Niewiele osób jest w pełni świadoma, jakie przepisy celne obowiązujące przy kontroli na lotnisku, w kraju do którego się udaje, a przecież dla własnego dobra powinniśmy się z grubsza w nich orientować. Zazwyczaj zwracamy uwagę na podstawowe zapisy dotyczące np. przewozu alkoholu czy papierosów, jednakże także inne kwestie mogą mieć dla nas kolosalne znaczenie, tym bardziej, iż w dobie bardzo dokładnych urządzeń prześwietlających nasz bagaż, nawet najmniejsza rzecz nie umknie czujnej uwadze pracowników ochrony lotniska.
Niezależnie od tego, czy chodzi o świadomy przemyt, czy też o niewinne pamiątki dla najbliższych zostaną wyciągnięte w stosunku do nas konsekwencje.
Przewóz antyków przez granicę – jakie przedmioty uznaje się za antyki?
Większość podróżnych doskonale zdaje sobie sprawę, iż przewóz zabytkowych przedmiotów, obrazów czy monet może przysporzyć nam sporo kłopotów. Istotne jest, iż w niektórych krajach definicja antyku różni się od tej, którą my znamy.
W Polsce (jak i na terenie całej UE) obowiązuje bowiem prawo, iż obrazy, rysunki oraz pastele wykonane ręcznie, oryginalne ryciny i litografie, rysunki wykonane ręcznie, starsze niż 50 lat, nienależące do swoich twórców, o wartości 15 tys. EUR lub więcej, akwarele, gwasze, pastele wykonane ręcznie, starsze niż 50 lat, nienależące do swoich twórców, o wartości 30 tys. EUR lub więcej, nie mogą być wwożone bez specjalnych zezwoleń.
W Turcji o antycznych dywanach mówi się, gdy ich wiek przekracza sto lat, natomiast w Rosji zabytkowe są dzieła sztuki mające więcej niż 50.
Zwiedzaliście ruiny dawnych budowli i nagle przyszedł wam do głowy szalony pomysł: „a może by zabrać ze sobą jakiś mały drobiazg? Teren jest ogromny, to nikt nie zauważy..” i tak w waszym plecaku ląduje kawałek glinianego naczynia czy fragment mozaik. Odradzamy takie zabieranie ze sobą na pamiątkę przedmiotów archeologicznych, które są starsze niż 100 lat, a pochodzące z wykopalisk i znalezisk, gdyż jest to również karalne.
Osobną kwestią jest przewóz przedmiotu nowego, który wygląda jak zabytek, został specjalnie „postarzony”. Wtedy musimy mieć ze sobą dokument potwierdzający taki zabieg.
Natomiast jeśli kupiliśmy prawdziwy antyk i chcemy go przewieźć przez granicę to niezbędne jest uzyskanie od sprzedawcy certyfikatu potwierdzającego prawo wywozu towaru za granicę. Zachowajcie czujność, gdyby w trakcie transakcji sprzedawca wykręcał się od wydania takiego dokumentu lub gdyby towar był w bardzo atrakcyjnej, niskiej cenie, bowiem istnieje prawdopodobieństwo, iż towar jest kradziony lub jest to podróbka.
Kłopotliwe pamiątki z wakacji
Czasem niepozorna, zwykła pamiątka może przyczynić się do naszego zatrzymania na lotnisku. Jeśli podróżujecie i zwiedzanie ostatnio bardzo popularną, zwłaszcza wśród zwiedzających na własną rękę, Tajlandię to musicie wiedzieć, iż w kraju tym obowiązuje zakaz wywozu figurek i wizerunków Buddy. Wyjątek stanowią małe figurki ze straganów czy noszone przy sobie amulety.
Z urlopu w Rosji nie zabierajcie w ramach suwenirów oferowanych okazyjnie puszeczek kawioru – możecie zabrać co najwyżej 250 gram, a kawioru z ryb jesiotrowatych –wcale!
Wypoczywacie w tropikalnym kraju i na miejscowych bazarkach spodobały się wam pamiątki z egzotycznymi motylami – w gablotce czy ramce zostały umieszczone na szpilkach takie okazy – takie piękna ozdoba nigdy nie trafi do waszego mieszkania, gdyż zostanie zarekwirowana na lotnisku jako towar zabroniony. Podobnie przedstawia się sytuacja z ozdobami z piór (np. naszyjniki z piór rajskiego ptaka pochodzące z Papui).
Zwróćcie także uwagę na to, co przewożą w swoich plecach czy walizkach wasze pociechy, aby w trakcie kontroli nie okazało się, iż maluchy nie mogły się rozstać ze znalezionymi na plaży kawałkami rafy czy muszelkami (dotyczy to np. Egiptu), w przypadku Kuby w ogóle nie zezwala się na wywóz muszli.
Kuba słynie z produkcji najlepszego rumu i cygar. Pamiętajcie, iż z tego kraju możecie zabrać jedynie 6 butelek alkoholu oraz nie więcej niż 50 sztuk cygar (w opakowaniu lub luzem, bez rachunku potwierdzającego).
Przeczytaj również: Czego nie wolno przywozić z zagranicy – nowe przepisy dla turystów!
Co to jest CITES i przewożenie jakich produktów reguluje?
Skrót CITES oznacza Konwencję Waszyngtońską (po polsku pełna nazwa brzmi: „Konwencja o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem”), która szczegółowo określa, jakie rośliny i zwierzęta są pod ochroną jako gatunki zagrożone.
Na liście CITES znalazło się ponad 35 tys. gatunków, z czego ok. 5 tys. to zwierzęta, a reszta – rośliny. Wśród których znajdują się takie gatunki jak np. rośliny owadożerne, storczyki, kaktusy, wilczomlecze – dotyczy to zarówno żywych roślin, jak również ich cebulek oraz bulw.
Przewóz gatunku znajdującego się na liście będzie karana wysoką grzywną, wynoszącą od kilku do kilkunastu do kilkunastu tysięcy złotych, lub w najgorszym razie nawet pozbawieniem wolności (od 3 miesięcy do 5 lat). Dlatego nawet jeśli marzycie o tropikalnej roślinie w swoim ogródku to nie warto narażać się na ogromne koszty i stres.
Kategorycznie odradzamy nielegalny przewóz żywych zwierząt – małych żółwi, rybek, krabów, itp.
Jakich pamiątek nie należy przywozić do Polski?
Byliście na polowaniu czy też w dalekiej podróży znaleźliście lokalnych myśliwych, którzy sprzedają swoje trofea? Niestety pamiątek, które zostały wykonane ze skóry wilków, niedźwiedzi, węży, krokodyli i innych dzikich zwierząt nie można przewozić. Podobnie jest z wypchanymi zwierzętami, np. drapieżnymi ptakami czy kotami. Klasyczną, lecz zabronioną pamiątką z Tunezji jest gablotka z waranem, jaszczurką i skorpionem – niektórzy lubią pochwalić się przed znajomymi takimi niecodziennymi kolekcjami.
Turyści często zachwycają się artystycznie zdobioną kością słoniową, jednakże tak jak rogi nosorożca i kości hipopotamów ich transportowanie do krajów UE może się dla was źle skończyć.
Poza kwestiami prawnymi, warto kierować się także swoim sumieniem. Zobaczcie na ostatnie akcje National Geographic – te zdjęcia mówią same za siebie.
Wśród zakazanych pamiątek, jakie Polacy chcą przywieźć do kraju można znaleźć: kolce jeżozwierza afrykańskiego, koniki morskie, plastry z tygrysa (które mają podobno cudowną moc), drapaczkę do pleców wykonaną z nogi krokodyla, buty ze skóry pytona, koralowce czy też lampkę z wypreparowanych małży.
Nietypowe alkohole – zakazane pamiątki z wakacji
Niektórzy z chęcią jako pamiątkę czy prezent dla bliskich przywożą z dalekich wojaży regionalne, bardzo nietypowe alkohole, jednakże w tym przypadku trzeba także uważać, aby nasz zakup nie tylko nie został zarekwirowany, ale abyśmy nie otrzymali wysokiej kary pieniężnej. Zapewne wypoczywając w takich krajach jak Tajlandia, Indonezja, możecie na bazarach czy w sklepach nabyć nalewki z kobry, gdzie w butelce zanurzony jest ten wąż.
Podróż do Meksyku wiąże się z zakupem tequili, jednakże turyści chętnie kupują także tradycyjny mezcal, który jest nie tylko sporządzony z całej rośliny agawy, lecz również butelki są opatrzone oznaczeniem „con gusano”, co oznacza, iż zawierają larwę ćmy żerującej na agawie.
W Chinach i Wietnamie ogromną popularnością cieszą się tradycyjne ryżowe alkoholowe wzbogacone o węże, skorpiony i jaszczurki, które są zamknięte przez wiele miesięcy w szklanym naczyniu. Alkohole te w powszechnym mniemaniu mają lecznicze właściwości i są polecane mężczyznom, którzy mają problemy z potencją, bólami mięśni i łysieniem.
W Wietnamie jest produkowana wódkę z trzmielami i szarańczami. Turyści w Laosie mogą spróbować, ale lepiej nie zabierać go do domu – wina ryżowe z węgorzami z rzeki Mekong, które w swoim składzie ma także o korzenie żeńszenia i zioła.
Wszystkie te lokalne ciekawostki najlepiej degustować na miejscu, pod żadnym pozorem nie zabierajcie ich ze sobą w bagażu do Polski.
Zamiast leczyć, szkodzą środowisku naturalnemu, czyli zabronione medykamenty
Lokalni handlarze mogą was namawiać, abyście kupili rewelacyjnie działające na wszystkie choroby tradycyjne lekarstwa, maści, nalewki. Pamiętajcie, iż części ciał zagrożonych gatunków są także wykorzystywane na potrzeby tradycyjnej medycyny azjatyckiej, a medykamenty na bazie produktów zwierzęcych (np. na bazie tłuszczu niedźwiedzia) są również zabronione!
Co grozi za przewóz zabronionych pamiątek?
Zgodnie z unijnym prawem, obowiązującym w Polsce, naruszenie przepisów dotyczących przewozu przedmiotów zakazanych jest przestępstwem. W najlepszym razie zapłacimy wysoką grzywnę, ale może nam również grozić kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. Czy warto aż tak bardzo ryzykować?
Konfiskata pamiątek
Wszystkie zakazane przedmioty zostają zarekwirowane. Ku przestrodze innych pasażerów zostają one eksponowane na polskich lotniskach, tak aby inni wiedzieli, czego nie można przewozić i jak taki czyn może się skończyć.
Gdzie szukać informacji na temat tego, jakie pamiątki można przywozić ze sobą z egzotycznych wakacji?
Nie jesteście pewni, czy produkt, który zamierzacie kupić można legalnie przywieźć do Polski? Warto zajrzeć na listę CITES znajdującą się na stronie Ministerstwa Środowiska. Najważniejsze przepisy celne różnych krajów przeczytacie na stronie: www.polakzagranica.msz.gov.pl.
Bliższe informacje na temat Konwencji Waszyngtońskiej i zagrożonych gatunkach zostały zamieszczone na stronach: www.cites.org, www.ginacegatunki.pl.
Warto zapoznać się również z Mapą ginącego świata i np. pobrać ją na telefon w formie PDF. Możecie także skorzystać z darmowej aplikacji „Ginące Gatunki”, którą możemy zainstalować w komórce. Tam opublikowano zdjęcia wszystkich gatunków zwierząt, podlegających ochronie.
Na zakończenie nasza prośba – zanim kupicie jakiś zabroniony, egzotyczny przedmiot warto się zastanowić nie tylko nad tym, jakie konsekwencje nas czekają, lecz również pomyśleć, iż nasza lekkomyślność zachęca sprzedawców do dalszej działalności.
